Hãy cùng khám phá những khía cạnh về vấn đề đạo đức cũng như sử dụng công nghệ Text to Speech một cách có trách nhiệm thông qua bài viết dưới đây.
1. Những tác động lên thị trường việc làm
Sự phát triển của công nghệ chuyển văn bản thành giọng nói mở ra nhiều cơ hội mới nhưng đồng thời cũng đặt ra những thách thức và yêu cầu mới cho người lao động.
1.1. Những tác động tích cực với cơ hội việc làm
- Tạo cơ hội nghề nghiệp mới
Công nghệ của Text to Speech không chỉ thay thế một số công việc truyền thống mà còn mở ra nhiều cơ hội mới trong thị trường lao động. Các lĩnh vực liên quan đến phát triển, quản lý và hỗ trợ công nghệ này đang bùng nổ, thu hút sự quan tâm của các chuyên gia công nghệ thông tin, nghiên cứu về giọng nói AI. Song song đó, nhu cầu về nội dung số ngày càng tăng cũng tạo ra một thị trường sôi động cho các nhà biên tập, sản xuất nội dung phim, làm podcast, tin tức,… những người có khả năng khai thác tối đa tiềm năng của công nghệ này.
- Nâng cao hiệu suất công việc
Không dừng lại ở đó, Text to Voice còn mang lại nhiều cải thiện đáng kể trong hiệu suất công việc ở nhiều lĩnh vực ứng dụng của công nghệ TTS khác nhau. Công nghệ này có thể giúp tự động hoá một số công việc giúp cải thiện quy trình làm việc của một số lĩnh vực như trợ lý ảo, y tế, sản xuất nội dung,… Điều này không chỉ giảm bớt khối lượng công việc thủ công, mà còn cho phép nhân viên tập trung vào những mục tiêu lớn hơn, nâng cao chuyên môn và phát triển những kỹ năng cần thiết cho tương lai.
Ngoài ra, công nghệ giọng nói ảo hiện nay đã phát triển để hỗ trợ nhiều ngôn ngữ và các chất giọng đặc trưng theo từng vùng miền, giúp tiếp cận đối tượng rộng rãi hơn. Điều này đặc biệt hữu ích trong việc cung cấp dịch vụ và thông tin đến người dùng ở nhiều quốc gia và khu vực khác nhau, tạo nên một trải nghiệm cá nhân hóa và thân thiện hơn.
1.2. Các tác động tiêu cực đến thị trường lao động
Bên cạnh những lợi ích, tác động của chuyển văn bản thành giọng nói đến thị trường lao động cũng gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực. Những thay đổi này ảnh hưởng trực tiếp đến nhu cầu lao động, yêu cầu người lao động phải thích nghi và tìm cách nâng cao kỹ năng để không bị bỏ lại phía sau.
- Nhu cầu tuyển dụng lao động bị thu hẹp
Với tốc độ phát triển chóng mặt, TTS đặt ra những thách thức lớn cho các ngành nghề truyền thống khi công nghệ này có thể tự động hóa một số tác vụ công việc đơn giản một cách dễ dàng. Điều này dẫn đến sự giảm thiểu nhu cầu về sử dụng lao động liên quan đến việc lồng tiếng và thu âm trong một số lĩnh vực nhất định.
- Áp lực học hỏi kỹ năng mới
Sự trỗi dậy của công nghệ TTS đã làm thay đổi mạnh mẽ thị trường lao động, đòi hỏi người lao động phải nhanh chóng nâng cao hoặc thay đổi kỹ năng của mình. Điều này khiến người lao động không chỉ phải đối diện với sự cạnh tranh khốc liệt, mà còn phải chuẩn bị cho sự thay đổi liên tục trong tương lai nghề nghiệp. Để thích ứng và tiếp tục phát triển, việc học hỏi không ngừng, cập nhật kỹ năng mềm và kỹ thuật mới là điều bắt buộc.
- Chênh lệch về trình độ lao động
Sự phát triển công nghệ có thể làm gia tăng bất bình đẳng trong thị trường lao động. Những người không có điều kiện tiếp cận công nghệ hoặc thiếu kỹ năng cần thiết có nguy cơ bị loại khỏi thị trường lao động, dẫn đến khoảng cách kỹ thuật số ngày càng lớn.
2. Vấn đề về quyền riêng tư và bảo mật
2.1. Sử dụng giọng nói nhân tạo sai mục đích
Công nghệ giọng nói nhân tạo vốn được phát triển để phục vụ cuộc sống, nay lại trở thành công cụ lợi dụng để xâm phạm quyền riêng tư và bảo mật của cá nhân với những việc như:
- Giả mạo giọng nói: Với khả năng mô phỏng giọng nói chân thực, TTS có thể dễ dàng tạo ra những đoạn âm thanh giả mạo giọng nói của bất kỳ ai, từ đó thực hiện các hoạt động lừa đảo tinh vi chẳng hạn như cuộc gọi lừa đảo Deepfake, gây thiệt hại nghiêm trọng về tài chính lẫn danh tiếng.
- Truyền bá thông tin sai lệch: TTS còn được lợi dụng để sản xuất và phát tán những thông tin giả mạo, tin đồn thất thiệt, gây hoang mang dư luận, chia rẽ cộng đồng và làm tổn hại đến uy tín của cá nhân, tổ chức.
- Quấy rối sức khỏe tinh thần: Những cuộc gọi quấy rối, đe dọa bằng giọng nói nhân tạo đang trở thành vấn nạn. Thậm chí, việc bị làm phiền liên tục bởi những cuộc gọi không mong muốn, với giọng nói được mô phỏng một cách chân thực có thể gây ra những tổn thương sâu sắc về mặt tâm lý.
- Xâm phạm dữ liệu giọng nói: Vấn đề này đang trở nên tinh vi hơn bao giờ hết khi dữ liệu giọng nói của chúng ta có thể bị lợi dụng để tạo ra những nội dung giả mạo một cách dễ dàng. Việc sử dụng trái phép các đoạn ghi âm giọng nói để tạo ra những thông tin sai lệch, những đoạn video deepfake không chỉ gây ra những hậu quả nghiêm trọng về danh dự, uy tín mà còn đe dọa đến sự an toàn và ổn định của xã hội.
2.2. Các biện pháp chặt chẽ để bảo vệ quyền riêng tư
Để bảo vệ quyền riêng tư khi sử dụng phần mềm chuyển văn bản thành giọng nói một cách an toàn và minh bạch, cần áp dụng các biện pháp chặt chẽ từ khâu thu thập, quản lý cho đến việc sử dụng dữ liệu:
- Xây dựng cơ chế bảo hộ: Để bảo vệ quyền riêng tư của mỗi cá nhân, việc ban hành các quy định cụ thể về việc thu thập, sử dụng và bảo mật dữ liệu giọng nói là vô cùng cần thiết. Đồng thời, cần có những biện pháp trừng phạt nghiêm khắc đối với những hành vi xâm phạm dữ liệu.
- Bảo vệ dữ liệu người dùng: Để xây dựng niềm tin cho người dùng, các doanh nghiệp cần minh bạch hóa quá trình thu thập, lưu trữ và sử dụng dữ liệu giọng nói. Đồng thời, cần thiết lập các quy trình kiểm soát nghiêm ngặt để đảm bảo rằng dữ liệu chỉ được sử dụng đúng mục đích và không bị tiết lộ cho bên thứ ba.
- Đảm bảo tính minh bạch: Việc đảm bảo tính minh bạch trong quá trình tương tác với hệ thống là yếu tố cốt lõi để xây dựng sự tin tưởng và tôn trọng quyền được biết của người dùng. Việc công khai thông tin một cách rõ ràng giúp người dùng đưa ra những quyết định có căn cứ và tránh bị thao túng.
- Phát triển công nghệ bảo mật: Việc đầu tư mạnh mẽ vào các công nghệ bảo mật là điều cấp thiết để bảo vệ dữ liệu giọng nói và ngăn chặn các hành vi xâm nhập trái phép. Các giải pháp bảo mật tiên tiến như mã hóa dữ liệu và kiểm soát truy cập nghiêm ngặt sẽ là hàng rào vững chắc bảo vệ thông tin người dùng.
Việc lạm dụng giọng nói nhân tạo có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, từ việc xâm phạm quyền riêng tư cá nhân đến tác động tiêu cực lên thị trường lao động. Do đó, để đảm bảo sự cân bằng giữa quyền lợi của chủ sở hữu giọng nói và lợi ích chung của cộng đồng, chúng ta cần xây dựng các chính sách bảo mật dữ liệu rõ ràng, nâng cao nhận thức người dùng, và đầu tư vào các biện pháp bảo vệ quyền riêng tư.
